ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΦΡΑΓΚΩΝ ΔΟΥΚΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ

Ζερλέντου Περ., 1) Γράμματα των τελευταίων Φράγκων Δουκών του Αιγαίου Πελάγους 1438 – 1565. 2) Ιωσήφ Νάκης Ιουδαίος Δούξ του Αιγαίου Πελάγους 1566 – 1579. 3) Το Σαντζάκ των νήσων Νάξου, ʼνδρου, Πάρου, Σαντορήνης, Μήλου, Σύρας 1579 – 1621. Εν Ερμουπόλει 1924, 8o, σελ. 126 (1985)

Ο Περικλής Γ. Ζερλέντης (βλ. αρ. 193, 216, 221, 267 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) εκθέτει εδώ την ιστορία της ύστερης Φραγκοκρατίας και της πρώιμης Οθωμανοκρατίας στις Κυκλάδες. Βαθύς γνώστης της μεσαιωνικής και νεώτερης ιστορίας των νησιών του Αρχιπελάγους, ο Ζερλέντης εξιστορεί με εμπεριστατωμένο και τεκμηριωμένο τρόπο τα γεγονότα. Έτσι, στο πρώτο μέρος της μονογραφίας του χρησιμοποιεί επιστολές των τελευταίων Φράγκων Δουκών της Νάξου (1438-1565), του οίκου των Crispi. Η αφήγηση της πολιτείας του τελευταίου Δούκα του Αιγαίου, του Ιουδαίου Ιωσήφ Νάζι («Νάκη»), βασίζεται σε αχτναμέδες και νοταριακά συμβόλαια. Η σύσταση του οθωμανικού «σαντζακίου των νήσων» (Νάξου, ʼνδρου, Πάρου, Σαντορίνης, Μήλου, Σύρας), από το 1579 έως το 1621, συνθέτεται μέσα από τιμαριωτικά κατάστιχα. Η πολύμοχθη εργασία του Ζερλέντη συμπληρώνεται στο τέλος (σσ. 54-126) από τη δημοσίευση 55 αυτούσιων ελληνικών, λατινικών και (μεταφρασμένων) οθωμανικών πηγών.